Jesteś w ciąży? Co dalej?

Test ciążowy dał wynik pozytywny: serdeczne gratulacje! Masz pewnie mieszane uczucia – od radości, przez niedowierzanie, po obawy. A do tego mnóstwo innych emocji. Nasz zespół czeka w gotowości, by pomóc Ci w tym wyjątkowym okresie pełnym wzruszeń.

Możesz się z nami skontaktować bezpośrednio, bez skierowania od lekarza rodzinnego. Możesz się zarejestrować za pośrednictwem formularza rejestracji. Odpowiemy wówczas jak najszybciej. Możesz też umówić się na wizytę telefonicznie. W tym celu możesz do nas zadzwonić od poniedziałku do piątku w godzinach od 9.00 do 17:00 pod numer +31 (0)492 504 712.

Badania wykonywane przez położną

Pierwsze badanie

Odbywa się około 7.–8. tygodnia ciąży.  Możesz się na nie umówić od razu, gdy dowiesz się, że jesteś w ciąży. Zapytamy o Twoje samopoczucie w ostatnich tygodniach. Podczas pierwszej wizyty wykonamy też wstępne badanie USG. Preferujemy USG transwaginalne (przezpochwowe), ale jeśli Ci to nie odpowiada, możemy spróbować wykonać je zewnętrznie (przez brzuch). Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o badaniach nienarodzonego dziecka w ciąży (prenatalnych badaniach przesiewowych), omówimy je z Tobą.

Wizyta wprowadzająca

Drugie USG i kontrola odbywają się w 10.–12. tygodniu ciąży. Jest to dokładna kontrola i trwa około 60–75 minut. Podczas wizyty wykonujemy także badanie w celu oszacowania daty porodu. Jest to USG kontrolne w celu bardziej precyzyjnego ustalenia daty.

Abyśmy mogli odpowiednio wspierać Cię w czasie ciąży, musimy wiedzieć, czy:

  • cierpisz (lub cierpiałaś) na jakiekolwiek choroby, np. serca, płuc, wątroby, nerek, żołądka, jelit lub tarczycy;
  • przyjmujesz jakiekolwiek leki. Weź ze sobą wykaz przyjmowanych leków wraz z dawkowaniem.
  • Twoje nawyki mogą powodować ryzyko dla ciąży (palenie, alkohol, narkotyki).
  • w rodzinie Twojej lub Twojego partnera występują jakiekolwiek choroby (dziedziczne) lub wady (wrodzone).

Podczas tego badania mierzymy też ciśnienie krwi i ważymy Cię, a także odpowiadamy oczywiście na wszelkie pytania. W czasie wizyty otrzymasz informacje o wykonywaniu morfologii krwi i omówimy kwestię prenatalnych badaniach przesiewowych.

Wizyty kontrolne

Każda wizyta kontrolna trwa około 15 minut. Podczas kontroli pytamy o to, jak się czujesz i czy w ostatnich tygodniach coś się wydarzyło.  Możemy też omówić wyniki morfologii lub prenatalnych badaniach przesiewowych.

W czasie ciąży porozmawiamy o tym, jak chcesz karmić dziecko, a także szczegółowo omówimy poród. Podczas wizyt przewidujemy czas na omówienie porodu i jego planu. Poza tym wykonujemy następujące badania (podstawowe): mierzymy ciśnienie, ważymy Cię, mierzymy, jak powiększa się macica, i słuchamy bicia serca dziecka. Te badania powtarzamy podczas każdej wizyty kontrolnej. Badanie USG wykonujemy wówczas, gdy w Twoim planie opieki występuje takie wskazanie medyczne.

Liczba tygodni pomiędzy wizytami kontrolnymi będzie się zmniejszać wraz z postępem ciąży. Od 37. tygodnia będziemy Cię badać co tydzień. Jeśli potrzebujesz dodatkowego czasu podczas kontroli, powiadom nas o tym podczas umawiania wizyty. Dzięki temu będziemy mogli to zaplanować.

Morfologia krwi

Podczas drugiej wizyty kontrolnej otrzymasz od nas skierowanie na badania krwi. Laboratorium wykona następujące badania krwi:

  • Grupa krwi i czynnik Rh
  • Przeciwciała
  • Choroby zakaźne (syfilis/kiła, WZW typu B oraz HIV)
  • Poziom żelaza
  • Dodatkowe badania, jeśli okażą się konieczne (na przykład poziom glukozy we krwi)

Więcej na ten temat znajdziesz w broszurze „Ciąża”.

NIPT

Jeśli zdecydujesz, że chcesz poddać się nieinwazyjnemu badaniu prenatalnemu (NIPT) w czasie ciąży, otrzymasz stosowne skierowanie, które będziesz musiała również zabrać do laboratorium.

Przesiewowe badania prenatalne

Wielu przyszłych rodziców zastanawia się, czy ich dziecko urodzi się zdrowe. Na szczęście zdrowe dziecko to najbardziej prawdopodobny scenariusz. Jeśli jesteś w ciąży, masz możliwość zbadania dziecka przed narodzinami. Są to tzw. przesiewowe badania prenatalne. Badania prenatalne są nieobowiązkowe. Wraz z partnerem możecie zdecydować, czy chcecie je przeprowadzić, czy nie.

Są 3 rodzaje badań:

  • Badanie przesiewowe w kierunku zespołów Downa, Edwardsa i Pataua (NIPT)
  • Badanie IMITAS po USG w kierunku wad rozwojowych około 13. tygodnia (USG w 13. tygodniu)
  • USG w kierunku wad rozwojowych około 20. tygodnia (USG w 20. tygodniu)

Jeśli chcesz przeprowadzić te badania, omówimy to podczas wizyt kontrolnych na początku ciąży.

USG

Większość badań ultrasonograficznych możemy wykonać w naszej przychodni. W przypadku USG w kierunku wad rozwojowych w 13. i 20. tygodniu, położenia łożyska lub badania nerek płodu skierujemy Cię do Ośrodka Badań Prenatalnych Peel.

Wykaz badań USG, jakie zostaną u Ciebie wykonane w czasie ciąży:

7.–8. TYDZIEŃ
USG z biciem serca płodu
W naszej przychodni oferujemy wczesne USG. Wykonuje się je od 7. tygodnia ciąży wzwyż. Można wówczas sprawdzić, jak wygląda dziecko, jak bije jego serce i czy jego pozycja w łożysku jest prawidłowa. To USG powinno być zawsze przeprowadzone transwaginalnie (przezpochwowo).
7.–8. TYDZIEŃ
10.–12. TYDZIEŃ
Wizyta z USG
Celem wizyty z USG jest precyzyjne oszacowanie daty porodu. Odbywa się to na podstawie pomiaru długości ciemieniowo-siedzeniowej dziecka. Po obliczeniu daty badana jest budowa dziecka w zakresie, w jakim jest to w tym momencie możliwe. To USG powinno być zawsze przeprowadzone zewnętrznie (przez brzuch).
10.–12. TYDZIEŃ
12. TYDZIEŃ + 3 ORAZ 14. TYDZIEŃ + 3
USG w 13. tygodniu
Badanie IMITAS rozpoczęło się we wrześniu 2021 r. Jest to krajowe badanie przeprowadzane w Holandii. Kontrola w 13. tygodniu obejmuje USG w kierunku wad rozwojowych. W 13. tygodniu dziecko jest mniejsze i mniej rozwinięte niż podczas badania USG w 20. tygodniu. Wiele wad jest jeszcze wówczas niewidocznych. Można natomiast wykryć niektóre poważne wady. Nie sprawdza się płci dziecka. Jeśli zdecydujesz się na USG w 13. tygodniu, możesz wziąć udział w badaniu IMITAS. Celem badania jest sprawdzenie, czy korzyści płynące z USG w 13. tygodniu przewyższają jego wady.
12. TYDZIEŃ + 3 ORAZ 14. TYDZIEŃ + 3
19. I 21. TYDZIEŃ
USG w 20. tygodniu
USG w 20. tygodniu jest też nazywane badaniem anatomicznym. USG w 20. tygodniu pozwala skontrolować jak największą liczbę organów i struktur u dziecka i to, czy dziecko rośnie i rozwija się prawidłowo. Dobry wynik USG w 20. tygodniu nie gwarantuje urodzenia zdrowego dziecka, ponieważ na USG nie da się zobaczyć wszystkich wad. Podczas tego badania możesz też poznać płeć dziecka!
19. I 21. TYDZIEŃ
34.–36. TYDZIEŃ
USG z ułożeniem dziecka
Celem badania ułożenia dziecka jest sprawdzenie, czy jest ono skierowane głową w dół. Mierzy się wówczas również wymiary dziecka oraz ilość wód płodowych. Jeśli badanie wykaże, że dziecko nie leży głową w dół, ale stópkami w dół, takie położenie jest nazywane miednicowym. W takim przypadku omówimy z Tobą dostępne możliwości.
34.–36. TYDZIEŃ
ZALECONE PRZEZ LEKARZA
USG z wymiarami dziecka
Na zalecenie lekarza oprócz powyższych badań USG może zostać wykonane dodatkowe. Może ono służyć kontroli wymiarów dziecka, jeśli wielkość Twojego brzucha budzi wątpliwości związane z rozwojem dziecka.
ZALECONE PRZEZ LEKARZA
USG NA TWOJĄ PROŚBĘ BEZ PODSTAW MEDYCZNYCH
USG na życzenie
USG na życzenie to badanie bez podstaw medycznych. Jest to badanie, podczas którego jeszcze raz możesz spojrzeć na dziecko, które nosisz w sobie. Nie ocenia się wówczas jego zdrowia ani rozwoju. Możesz wykonać USG 2D, 3D lub 4D, aby określić płeć. My nie wykonujemy takich badań. Możesz zgłosić się w tym celu do gabinetu prywatnego.
USG NA TWOJĄ PROŚBĘ BEZ PODSTAW MEDYCZNYCH

Zalecenia dotyczące stylu życia

Odżywianie i suplementacja

Stosowanie zdrowej, zróżnicowanej diety w czasie ciąży jest bardzo ważne. Nie musisz jeść za dwoje, ale odchudzanie jest niewskazane. Spożywaj świeże owoce i warzywa, aby dostarczyć organizmowi prawidłową ilość witamin, minerałów i błonnika. Mleko, sery, jaja, mięso, drób i ryby są istotne do zapewnienia właściwego poziomu wapnia, żelaza i białka.

Jeśli jesteś w ciąży i stosujesz dietę wegetariańską bezmięsną, ale jesz nabiał, jaja i ryby, jest to również odpowiedni sposób żywienia. Pamiętaj, że musisz spożywać odpowiednią ilość produktów zawierających żelazo, jod, wapń, białko i witaminy B1, B2, B12 oraz kwasy tłuszczowe (z ryb).

Jeśli jesz niewiele mięsa i ryb lub całkowicie z nich zrezygnowałaś, konieczne jest ich prawidłowe zastąpienie, a zwłaszcza monitorowanie poziomu witaminy B12. Możesz pomyśleć o suplementacji witaminy B12. Jeśli nie jesteś w stanie jeść ryb dwa razy w tygodniu, w czasie ciąży włącz suplement kwasów tłuszczowych omega-3 (z ryb) z 250–450 mg DHA.

Jeśli jesteś w ciąży i stosujesz dietę wegańską, istnieje zwiększone ryzyko, że nie spożywasz odpowiedniej ilości żelaza, jodu, wapnia, witaminy B12 i kwasów tłuszczowych omega-3 (z ryb). Te składniki są istotne dla rozwoju nienarodzonego dziecka. Pomyśl o tym i porozmawiaj z dietetykiem, jak sobie z tym poradzić i jakich suplementów potrzebujesz.

Ważne rady żywieniowe:

  • Nie jedz żadnego (pół)surowego mięsa (a więc żadnego tatara, salami ani podobnych kiełbas).
  • Nie jedz żadnych surowych ryb.
  • Jedz ryby 2 razy w tygodniu. Jedz tłuste ryby raz w tygodniu i białe ryby raz w tygodniu.
  • Jedz 4–5 porcji nabiału dziennie. Jeśli nie jesteś w stanie tyle zjeść, musisz suplementować 1000 mg wapnia.
  • Nie jedz serów produkowanych z niepasteryzowanego mleka.
  • Nie jedz wątróbki ani zawierających ją produktów, takich jak pasty kanapkowe czy pasztety.
  • Starannie myj owoce i warzywa.
  • Spożywaj niewielkie ilości cukru i nie jedz zbyt wiele słodkich przekąsek.

Warto przyjmować odpowiednie ilości witamin nie tylko w trakcie ciąży, ale także przed poczęciem. Możesz o to zadbać, stosując każdego dnia zróżnicowaną dietę zawierającą dużą ilość owoców i warzyw. Możesz też przyjmować witaminy w tabletkach. Upewnij się, czy można je stosować, będąc w ciąży.

Kwas foliowy

Jak wiadomo, przyjmowanie kwasu foliowego obniża ryzyko narodzin dziecka z ubytkami warstwy ochronnej rdzenia kręgowego (cewy nerwowej). Przed poczęciem i na wczesnym etapie ciąży potrzebujesz większej ilości tej witaminy. Zacznij więc łykać kwas foliowy, gdy tylko zdecydujesz się na dziecko. Zwiększenie poziomu kwasu foliowego w organizmie następuje po mniej więcej 4 tygodniach. Przyjmuj 0,4–0,5 mg kwasu foliowego lub folianu dziennie do końca 10. tygodnia ciąży. Kwas foliowy lub folian kupisz w aptece bez recepty.

Witamina D

Twój organizm potrzebuje witaminy D w celu wchłaniania wapnia z pożywienia. Jest to istotne dla rozwoju i utrzymania mocnych kości i zębów. Witamina D odgrywa też ważną rolę w zapewnieniu dobrej kondycji mięśni i układu odpornościowego. Głównym źródłem witaminy D jest światło słoneczne. Dzięki ekspozycji na promienie słoneczne organizm potrafi wytworzyć witaminę D na skórze. Naturalnym źródłem witaminy D są też tłuste ryby. Witaminę D zawierają również mięso i jaja, choć w mniejszej ilości. W Holandii witamina D jest także dodawana do margaryny, miksów masła i margaryny oraz innych produktów do pieczenia i gotowania.

Jeśli masz jasną karnację, w czasie ciąży staraj się wychodzić na zewnątrz i wystawiać ręce i twarz na światło słoneczne przez 15–30 minut, aby wspomóc produkcję tej witaminy. Jeśli masz ciemną karnację, zalecamy ekspozycję przez 30–60 minut dziennie. Ponadto w czasie ciąży zalecamy codzienne przyjmowanie 10 mikrogramów dodatkowej witaminy D. Jeżeli przyjmujesz zestaw witamin dla ciężarnych, sprawdź, czy zawiera odpowiednią dawkę.

Wapń

W czasie ciąży wapń jest ważny dla budowy kości nienarodzonego dziecka. Odpowiednia ilość wapnia zmniejsza też ryzyko nadciśnienia i preeklampsji. Głównym źródłem wapnia w diecie jest nabiał. Znajdziesz go także w pełnoziarnistym pieczywie i innych produktach z pełnego ziarna. Aby zapewnić sobie właściwą ilość wapnia, spożywaj codziennie 4–5 porcji nabiału. To oznacza 4–5 szklanek lub misek o pojemności 150–200 ml. Zdrowym wyborem będzie mleko, jogurt lub twaróg oraz 40 g sera żółtego (porcja na 2 kanapki). Jeśli nie jesteś w stanie tyle zjeść, musisz suplementować 1000 mg wapnia dziennie. Nie przyjmuj suplementów, które zawierają ponad 1000 mg.

Jeśli zastępujesz nabiał produktami roślinnymi, nie pij więcej niż 4 szklanki lub miski (150 ml) napoju/jogurtu sojowego dziennie. Ogranicz też spożywanie produktów sojowych, takich jak tofu, tempeh czy ziarna soi, najwyżej do dwóch razy w tygodniu.

Jod

W czasie ciąży ważne jest przyjmowanie odpowiedniej ilości jodu. Jod jest niezbędny do wzrostu nienarodzonego dziecka i rozwoju jego mózgu. W Holandii głównym źródłem jodu jest pieczywo, ponieważ zwykle zawiera ono sól jodowaną. Podstawową funkcją jodu jest produkcja hormonów tarczycy (T3 i T4). Hormony tarczycy mają różnorodne zadania, w tym utrzymanie prawidłowego metabolizmu oraz wzrost i rozwój mózgu w życiu płodowym i podczas 1000 pierwszych dni życia. Stosowanie zróżnicowanej diety uwzględniającej 4–5 kromek pieczywa zawierającego sól jodowaną dziennie zapewni odpowiednią ilość jodu. Jod znajduje się też w nabiale, jajach i rybach. Jeśli nie jesteś w stanie spożywać odpowiedniej ilości produktów zawierających jod, suplementuj maksymalnie 200 mikrogramów jodu dziennie.

Dowiedz się więcej:

Leki

Jeśli zażywasz jakiekolwiek leki, przed zajściem w ciążę koniecznie porozmawiaj ze swoim lekarzem, czy będziesz je mogła nadal przyjmować w czasie ciąży. Leki mogą pozostawać w organizmie przez dłuższy czas, dlatego należy to omówić odpowiednio wcześnie. Uważaj też na stosowanie jakichkolwiek środków homeopatycznych i innych produktów dostępnych bez recepty w aptekach i drogeriach. Zawsze czytaj uważnie dołączoną ulotkę, a jeśli masz wątpliwości, poproś o opinię farmaceutę lub lekarza rodzinnego. W przypadku środków przeciwbólowych możesz bezpiecznie przyjmować 1000 mg paracetamolu bez kodeiny i kofeiny. Gdy przyjdziesz do nas na wizytę wprowadzającą, warto przynieść aktualną listę przyjmowanych leków.

Palenie

Badania wykazały, że osoby palące są bardziej narażone na poronienie ze względu na substancje niebezpieczne w papierosach. Wpływają one negatywnie na rozwój łożyska, które jest niezbędne do dostarczania dziecku tlenu. Zwiększa to ryzyko nieprawidłowego wzrostu dziecka. Dzieci palących matek mają (często) zbyt niską masę urodzeniową i częściej rodzą się przedwcześnie. Mogą być przez to słabsze. W pierwszych latach życia częściej zapadają na choroby układu oddechowego. Istnieją przesłanki, że śmierć łóżeczkowa występuje częściej, gdy dziecko przebywa wśród osób palących. Zalecamy więc, aby obydwoje rodzice przestali palić i jeśli to tylko możliwe, unikali zadymionych pomieszczeń.

Alkohol i narkotyki

Stanowczo odradzamy spożywanie alkoholu i przyjmowanie narkotyków w ciąży. Alkohol zawsze negatywnie wpływa wówczas na nienarodzone dziecko, również w przypadku, gdy matka nie wie jeszcze o ciąży i gdy łożysko jeszcze się nie rozwinęło. Spożywanie alkoholu podczas kilku pierwszych tygodni ciąży zwiększa też ryzyko poronienia.  Nawet niewielkie ilości alkoholu (1 kieliszek dziennie) mogą spowodować uszkodzenia u dziecka. Picie alkoholu może na przykład upośledzić rozwój dziecka, spowodować wady twarzy i uszkodzenia w układzie nerwowym.  Radzimy, abyś zrezygnowała z alkoholu i narkotyków jeszcze przed zajściem w ciążę.

Jeśli nadal spożywasz alkohol, możesz wziąć udział w kursie online. Wyjaśnia on konsekwencje spożywania alkoholu i daje wskazówki, jak możesz ograniczyć lub całkowicie wyłączyć alkohol z diety.

Dowiedz się więcej:

Skontaktuj się z nami

Jeśli chcesz umówić się na wizytę lub masz pytania bądź wątpliwości, możesz do nas zadzwonić.

Rejestracja, wizyty i pytania

od pon. do pt. w godz. 9.00–17.00

Początek porodu, nagłe sytuacje i opieka poporodowa

całodobowo

Skontaktuj się z nami

Jeśli chcesz umówić się na wizytę lub masz pytania bądź wątpliwości, możesz do nas zadzwonić.

Rejestracja, wizyty i pytania

od pon. do pt. w godz. 9.00–17.00

Początek porodu, nagłe sytuacje i opieka poporodowa

całodobowo